Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
Tıp Fakültesi

Kampüs Özel Programına Katılan Göğüs Hastalıkları AD. Öğretim Üyesi Prof. Dr. Uğur GÖNLÜGÜR Tüberküloz ile İlgili Soruları Cevapladı

Kampüs Özel Programına Katılan Göğüs Hastalıkları AD. Öğretim Üyesi Prof. Dr. Uğur GÖNLÜGÜR Tüberküloz ile İlgili Soruları Cevapladı Hastalık Hakkında Yanlış Bilinenlerle İlgili Açıklamalarda Bulundu ;

Tüberküloz nedir?

Tüberküloz ya da halk arasındaki adıyla verem hastalığı Mycobacterium tuberculosis adı verilen bir mikrobun yol açtığı hastalıktır.

Tüberküloz mikrobu nasıl insan vücuduna girer?

Verem mikrobunun doğada kaynağı hasta insanlardır. Hasta insanlardan mikrobun geçtiği kişilerden vücut direnci normal çalışmayanlar verem hastası olmaktadırlar. Bu nedenle toplumda veremin kökünü kurutmak istiyorsak mutlaka verem hastalarını bulup tedavi etmemiz gerekmektedir. Verem mikrobu havada gözle gözükmeyen küçük tanecikler şeklinde bulunmaktadır. Verem hastası öksürdüğü zaman milyonlarca mikrobu havaya göndermektedir. Hastanın yakınındakiler nefes aldıklarında mikroplar akciğere ulaşmaktadır. Tanıyı ne kadar erken koyarsak hasta kişi mikrobu o kadar az kişiye bulaştırır.

Her verem hastası mikrop saçar mı?

Verem insanda beyin, böbrek, kemik dahil her organı tutabilir. Ancak sadece akciğer ve gırtlak veremi olan olgular mikrop saçmaktadır. Ancak ne yazık ki verem %80 akciğeri tutmaktadır.

Verem hastalığının bulguları nelerdir?

Verem her organı tutabileceği için bulgular tutulan organa göre değişmektedir. Ancak en sık akciğer tutulduğu için inatçı öksürük, balgam, kanlı balgam, kırgınlık, halsizlik, iştahsızlık, gece terlemeleri gibi yakınmalar sıktır.

Verem hastalığının tanısı nasıl konulur?       

Verem mikrobik bir hastalık olduğu için hastadan aldığımız kan veya vücut sıvısı örneklerinde verem mikrobunun varlığını göstermekle tanıyı koymuş oluruz.

Verem hastalığı tedavi edilebilir mi?

Evet, ancak hastanın ilaçlarını 6 ay gibi uzun bir süre her gün düzenli olarak içmesi gerekir. Düzenli kullanmazsa veya kendi başına ilaçları keserse verem mikrobu ilaçlara direnç kazanabilir. Dirençli mikrop saptanmış olguların tedavisi zordur. Tedavi edilmeyen hastalar ölüm ile sonuçlanabilir. Dünyada mikroplara bağlı ölümün en sık sebebidir. Bu nedenle hastanın ilaçlarını düzenli alması için bazen aileden birisi bazen de bir sağlık görevlisinin gözetiminde ilaçlar içirtilir. Buna doğrudan gözetimli tedavi denmektedir. 1950 ‘li yıllardan önce verem tedavisi sonuçları yüz güldürücü değildi. Bu yüzden halkta verem kötü bir ün salmıştı. Ancak 1950 ‘li yıllardan sonra yeni çıkan bazı ilaçlarla verem % 95 üstünde iyileşen bir hastalık haline geldi.

Verem tanısı almış bir hastanın ailesine hangi önerilerde bulunmamız gerekir?

Verem hastanın çatal, bıçak veya bardağı ile geçmez ancak aynı evi paylaşan kişiler ortak havayı soludukları için mikrobu kapmış olabilirler. Bu yüzden aynı evi paylaşan kişiler verem savaş dispanserine çağrılıp kontrolden geçirilmektedir.

Verem olduğunu bildiğimiz birisi ne zaman mikrop saçmaz hale gelmektedir?

Tedavi başlandığında hastanın vücudundaki mikroplar ölmeye başlar. Tahmini 2-3 hafta sonra artık hasta mikrop saçmaz hale gelir.

Veremden korunmak için neler yapabiliriz?

Çocuklara BCG adı verilen verem aşısı yapılmaktadır. Verem hastası ile yakın teması olanlara koruyucu ilaç tedavisi verilebilir. Sağlık personeli verem mikrobunun geçmemesi için özel filtresi olan soluk maskeleri de kullanabilmektedir.

Ülkemizde verem hastalığının sıklığı nedir?

Kayıtlı verem hastalarının oranı yüzbinde 25 civarıdır.